donderdag 12 november 2009

War is Over! if you want it

'War is Over!
If you want it, Happy Christmas from John and Yoko'

December 1969, deze tekst staat op billboards die in elf grote steden over de hele wereld opgehangen worden.

In maart 1969 hielden John Lennon en Yoko Ono hun 'Bed-In' in het Amsterdamse Hilton hotel.
Het was hun manier om op vreedzame wijze te protesteren tegen de oorlog (Vietnam) en hun poging om op deze manier vrede te promoten.
Ze zaten een week in bed, en praatten als 'Engelen' over oorlog, vrede. De pers werd uitgenodigd tussen negen uur s ochtends en negen uur s avonds.

De week erop brachtten ze door in een hotel in Montreal. Toen een journalist hen vroeg waarom ze dit deden was Johns antwoord:'All we are saying, is give peace a chance'. Dit nummer werd in de hotelkamer opgenomen en zou later een veel gebruikt gegeven worden om protest acties kracht bij te zetten.
Deze Bed-In genereerde enorme aandacht voor de Vietnam oorlog en voor het debat over Vrede. Dit gegeven is later door veel kunstenaars in allerlei protesten opnieuw geïnterpreteerd en gebruikt.

Maar waarom hebben we het over John Lennon?
Vandaag zette ik de tv aan en keek even snel bij de headlines:

Directeur Diouf van de VN voedsel- en landbouworganisatie FAO roept op tot een wereldwijde 'hongerstaking'.

Door een dag niet te eten kunnen mensen zich volgens hem solidair verklaren met de ongeveer 1 miljard mensen wereldwijd die echt honger hebben, zegt Diouf.

De 'hongerstaking' zou komend weekend moeten worden gehouden. Zelf gaat de VN-topman vanaf zaterdagmorgen 24 uur vasten. '

En het trof me dat ik dacht, 'maar wat voor nut heeft het?'
Mét dat ik me realiseer me dat er een appèl wordt gedaan op mijn solidariteits gevoel, komen er gelijk kritische vragen op.
Ik vraag mezelf af of dit de meest zinvolle actie zou zijn om meer aandacht (en financiele middelen) te genereren voor de mensen die honger lijden.

Zou een kunstenaar niet een meer creatieve manier weten om te protesteren tegen honger? Want laten we wel zijn, een dag niet eten is niet echt een bijzondere actie.
We voelen dan ook niet écht mee met mensen die honger hebben, we laten hooguit zien dat we solidair zijn.
De mensen die honger hebben staan niet te applaudiseren langs de zijlijn.

Een kunstenaar kan dit gegeven wel opvatten als onderdeel van zijn 'taak'
Zoals John Lennon en Yoko Ono een nummer konden schrijven en opnemen en vervolgens een lied de wereld in brengen dat ook daadwerkelijk een functie heeft gehad in de protesten tegen oorlog en vóor vrede. Op dit moment wordt zelfs de opbrengst van het opnieuw uitgebrachte 'Give Peace a Chance' aan het Vredesfonds van de VN doorgegegeven.
Dat is in alle opzichten een constructieve, kritische en creatieve manier van strijd voeren.
Je stelt je als kunstenaar ook onafhankelijk op en maakt optimaal gebruik van de rechten en de vrijheid die je hebt.

Hoe heeft een hongerstaking zin in het verband met het bestrijden van de honger?
Ik kan natuurlijk wel indirecte verbanden vinden, het zou heel wat uitmaken als de westerlingen een dag niet aten.
Maar de actie an sich geeft geen bijzondere waarde of betekenis, meer dan 'wij zijn solidair'

En kunstenaars kunnen zo veel meer.
Kijk naar Live Aid, in de jaren tachtig, en wat voor prachtig concert die actie op heeft geleverd. En dat nummer; 'We Are the World'
Ik bedoel, we zijn 30 jaar verder en dat nummer kan ik nog steeds ophoesten en uit volle borst meeschreeuwen.
Zo'n intiatief en zo'n nummer; dát raakt mensen en dan stromen de dollars binnen.
Kijk, en dáar kunnen de hongerigen wat mee.

De kunstenaar staat niet los van de maatschappij, de kunstenaar kan invulling geven aan solidariteits acties op kritische en creatieve wijzen die effectiever kunnen zijn dan wat Diouf op dit moment zal bereiken met zijn hongerstaking.

Dus gaan we wel of niet eten zaterdag?
Ik zeg, kom maar op met die lunch en laten we al etend brainstormen over hoe we een bijdrage kunnen leveren, als kunstenaars-van-de-toekomst, aan het voorkomen en mogelijk oplossen van de honger in de wereld.
Want dat staat voorop, honger in deze tijden is onacceptabel.
Maar meehongeren is, in my humble opinion, zinloos en leeg.

Wat heeft een kunstenaar te maken met het oplossen van de honger en de oorlog in de wereld? Precies dit dus, dat we creatief en kritisch om kunnen gaan met deze gegevens en er een vorm of beeld voor kunnen vinden die niet alleen ons menselijk verstand stof tot nadenken geeft, maar ook onze harten raakt.
Want dat is uiteindelijk een krachtiger manier van communiceren.
Die hongerstaking zijn we volgende week weer vergeten, maar 'Give Peace a Chance' is na 40 jaar nog steeds actueel.

Had ik Dioufs telefoonnummer maar.

donderdag 5 november 2009

Dydima of Google en de kwestie van het 'goede' ontwerp

Google is geweldig
Ik vat Google op als een orakel.
Google beschikt over profetische gaven.
Als ik een vraag heb waar ik echt geen antwoord op kan vinden, dan ga ik voor mijn beeldscherm zitten en typ de vraag in op Google.

Zo was ik bezig met de vraag:
Wat is een goed (grafisch) ontwerp?

De vraag die zo simpel lijkt levert alleen maar ingewikkelde antwoorden op in mijn hoofd. In alle gevallen komen er heel veel gedachten langs, teveel gedachten.
Hoe kan het dat ik, na jarenlang intensief mijn hersens kraken over vormgeving en inhoud, nog steeds geen simpel en doeltreffend antwoord kan geven op de vraag wat een goed ontwerp is?

Daarom wend ik me tot Google.
Google maakt het spannend.
Je krijgt 185.000 treffers en google doet daar 0,32 seconden over.
De wanhoop slaat toe. Google doet 0.32 seconden over een vraag die ik in tien jaar tijd niet afdoende heb kunnen beantwoorden.

Mijn oog valt op logoblog, waar de vraag gesteld wordt 'wat is een goed logo?'
ik citeer:

'Een goed logo is onderscheidend, passend, praktisch, grafisch, eenvoudig van vorm en brengt een duidelijke boodschap over.

En zijn vijf principes die je kunt volgen om er zeker van te zijn dat een logo hieraan voldoet:

Een effectief logo is:
  • simpel
  • gedenkwaardig
  • tijdloos
  • veelzijdig
  • geschikt
end of quote'

glazig kijk ik voor me uit.
There you have it
Een goed logo is een eitje

een goed antwoord is een eitje
een goed antwoord is simpel
google holds all the answers

je zou bijna denken dat zelf nadenken zwaar overschat wordt

maar zoals bij elk orakel moet je als vragensteller (of antwoordenzoeker) nog wel de capaciteiten en kwaliteiten hebben om de informatie juist te interpreteren.
Gelukkig, Google geeft zelf al zijn grenzen aan.
Wat heb je nou aan 185.000 mogelijke antwoorden?
het duurt 0,32 seconden om ze te genereren en een lifetime om ze te ontcijferen

een goed grafisch ontwerp is simpel, praktisch, passend, tijdloos, veelzijdig, gedenkwaardig

de mantra van de week
Maar.................
is mijn vraag nu beantwoord? we zullen het weten tegen de tijd dat ik voor mijn nieuwe doek sta en zoek naar het nieuwe schilderij

wat is een goed ontwerp?
wat is een goed schilderij?
wat is een goed beeld?
wat is goed?

het komt altijd weer op hetzelfde neer

Google