Je kijkt in ‘de Spiegel’ die Andrei Tarkovski je voorhoudt en ziet hoe een horrorfilm van Stanley Kubrick door een recut van de trailer ineens een romantische comedy kan zijn.
Hoe kan dat? Welke middelen heeft de kunstenaar tot zijn beschikking om een verhaal te vertellen, te manipuleren en om te vormen?
Het verhaal dat door het werk verweven zit, als uitgangspunt voor een reis door een prachtige wereld aan dingen die gemaakt zijn.
Je maakt kennis met Louise Bourgeois, een invloedrijke kunstenaar die haar leven tot uitgangspunt voor haar werk heeft verklaard.
En hoe zit dat nou met roeping? Is het echt zo romantisch om kunstenaar te zijn? Moet de kunstenaar zijn roeping zo serieus nemen en zijn leven er voor geven?De dichter Poesjkin zou beweren van wel.
(……)
Als een lijk lag ik in de woestijn,
Toen de stem van God mij riep:
‘Profeet sta op, kijk en luister:
Wees vervuld van mijn Wil,
Trek heen over landen en zeeën,
En ontsteek met het Woord
Het vuur in ’s mensen harten’.
(citaat uit een gedicht van Poesjkin, dat als opdracht in het boek ‘De Verzegelde Tijd’ van Andrei Tarkovski geschreven staat)
Dat is een fikse opdracht voor een dichter, zou ik zeggen. En redt het kunstenaarschap je echt van een leeg en betekenisloos leven? Dat zijn sterke beweringen!
Dit citaat uit een gedicht van Poesjkin haal ik aan om je te laten zien dat passie een onmisbaar element is van kunst. Dat het niet het maken van een beeld is, op een verstandelijke manier, maar dat je er in moet geloven, met inzet van je hele wezen, je hele leven.
Het epigram van de film Metropolis (1927) luidt als volgt:
‘The Mediator between Head and Hands must always be the Heart’
De bemiddelaar tussen je hoofd en je handen, moet altijd je hart zijn. (vrije vertaling)
Wat voor consequenties heeft deze uitspraak?
Zonder passie is je verhaal, je beeld nikszeggend.
Vat het vertellen van een verhaal niet te letterlijk op, een verhaal kan op zoveel manieren een weg vinden om verteld te worden:
En als het verhaal goed verteld wordt, dan raakt dat mensen, dan raakt dat je aan, verandert het je leven:
“Ik ben de afgelopen week maar liefst vier keer naar uw film geweest. En ik ben niet naar de bioscoop gegaan om alleen maar te kijken, maar om tenminste een paar uur lang echt te leven, en temidden van echte kunstenaars en echte mensen te zijn.
Alles wat mij kwelt en wat ik mis, wat mij weemoedig stemt, waar ik opgewonden van raak, waar ik het benauwd van krijg, waar ik van walg en waar ik opgewekt en warm van word, alles wat mij werkelijk doet leven, en wat mij laat sterven- dat alles heb ik als in een spiegel in uw film gezien. Voor het eerst werd een film voor mij een realiteit en dat is precies de reden waarom ik uw film wil zien, het is voor mij een levensbehoefte geworden.”
(citaat uit de Verzegelde Tijd, van Andrei Tarkovski, pag 12, een arbeidster schrijft een brief naar Tarkovski na het zien van zijn film ‘De Spiegel’)
En lees eens deze reactie op dezelfde film:
‘Er bestaat een andere taal, een andere manier om elkaar te begrijpen.
Door gevoelens en door beelden. Deze doorbreken het isolement en verenigen wat gescheiden is. De Wil, het gevoel, de emoties nemen de belemmeringen weg tussen mensen die aan weerszijden van het spiegelglas stonden, aan weerskanten van de deur. Het kader verdwijnt en een wereld die van ons was gescheiden, dringt in ons door en wordt werkelijkheid’(….)
(citaat van een brief aan Tarkovski, waarin een vrouw haar ervaring van het werk van Tarkovski beshrijft, uit de Verzegelde Tijd, pag. 12)
We bekijken reclames met lichte boodschappen en we bekijken KUNST, groots en meeslepend.
Allerlei aspecten van het kunstenaarschap komen aan bod, en zo krijg je als vooropleidingstudent een genuanceerd beeld van wat het betekent om met kunst bezig te zijn
om over na te denken: wat heb je nodig om kunstenaar te zijn, welke eigenschappen moet je hebben?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten